ΝΕΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση στην Ελλάδα ενός από τους πιο φημισμένους φωτογράφους της εποχής μας.

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο Thomas Struth είναι γνωστός για τα αρχιτεκτονικά και αστικά του θέματα, τα πορτραίτα, τα τοπία, καθώς και τα εσωτερικά μουσείων που έχει φωτογραφήσει. Με σπουδές αρχικά στη ζωγραφική, στράφηκε στη φωτογραφία το 1974, ενώ φοιτούσε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ υπό την καθοδήγηση του Gerhard Richter (1974) και αργότερα των Bernd και Hilla Becher (1976),οι οποίοι, από τα τέλη του 1950 ανέλαβαν το έργο της συστηματικής αρχειοθέτησης των ανώνυμων βιομηχανικών κτιρίων της Γερμανίας. Δίδαξαν στην Ακαδημία του Ντίσελντορφ, όπου οι Becher υπερασπίστηκαν μία ‘ντοκιμενταρίστικη’, απέριττη φωτογραφική γλώσσα, χωρίς συναισθηματισμό, που όμως χαρακτηριζόταν από μεγάλη ακρίβεια.

Ο όρος ‘Νέα Αντικειμενικότητα’, που πρωτοεμφανίστηκε στον τομέα της φωτογραφίας γύρω στο 1970, προέρχεται από τον τίτλο της έκθεσης "Neue Sachlichkeit", η οποία πραγματοποιήθηκε το 1925 στο πολιτιστικό πλαίσιο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Αναφέρεται στο έργο μιας ομάδας Γερμανών ζωγράφων (Otto Dix, George Grosz, Max Beckmann, Christian Schad κ.ά.),οι οποίοι, αντιδρώντας στον εξπρεσιονισμό και στην τάση προς την αφαίρεση των αρχών του 20ού αιώνα –όπως επίσης και στα μεσοαστικά ήθη της εποχής του Γουλιέλμου και τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επέλεξαν μια στυγνή αναπαράσταση της πραγματικότητας.

Στη φωτογραφία της δεκαετίας του ’20, αυτή η τάση αποτυπώθηκε σε έργα που επικεντρώθηκαν στην πιστή αναπαράσταση καθημερινών, ασήμαντων αντικειμένων, με τα έργα καλλιτεχνών όπως ο László Moholy-Nagy και το κίνημα του Bauhaus. Ο όρος αυτός έχει επίσης σχετιστεί με το έργο καλλιτεχνών, όπως οι Eugène Atget, August Sander και Walker Evans.

Το 1976, ο Thomas Struth ξεκίνησε να φωτογραφίζει συστηματικά δρόμους και κτίρια σε πολλά μέρη του κόσμου, από την Ευρώπη έως τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία, το οποίο ονόμασε ‘Ασυνείδητοι Τόποι΄ (‘Unconscious Places’). Με μικρές ασπρόμαυρες λήψεις έρημων δρόμων, εφάρμοσε την ακρίβεια και τις αρχές της ‘Νέας Αντικειμενικότητας’, πάνω στην προσωπική του οπτική για τους δημόσιους χώρους και το συλλογικό ασυνείδητο.

Αυτή η προσέγγιση, σε συνδυασμό με το ενδιαφέρον του για τη ζωγραφική και το ζήτημα που τον απασχόλησε σχετικά με την προσέγγιση των έργων τέχνης μέσα από θεσμούς όπως το Μουσείο, οδήγησε από το 1989, τον Thomas Struth στην πιο γνωστή σειρά του με τίτλο ‘Φωτογραφίες Μουσείων’ (Museum Photographs). Η σειρά αυτή αποτελείται από έγχρωμες φωτογραφίες μεγάλων διαστάσεων από τα σπουδαιότερα μουσεία του κόσμου, στις οποίες οι επισκέπτες των μουσείων θαυμάζουν τα αριστουργήματα της ιστορίας της Τέχνης. Οι φωτογραφίες αυτού του κύκλου αποτελούν, κατά κάποιον τρόπο, φιλοσοφικά δοκίμια για τη σχέση ανάμεσα στο ‘αριστούργημα’, το κοινό, τον ρόλο του μουσείου, τον ρόλο του φωτογράφου αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εμείς, ως θεατές, ανταποκρινόμαστε στη φωτογραφική εικόνα που αντικατοπτρίζει
όλες αυτές τις σχέσεις.

Pergamon Museum 3, Berlin 2001, © Thomas Struth

Η ίδια λεπτομερής παρατηρητικότητα συναντάται και στον κύκλο ‘Dandelion Room’, ο οποίος αποτελείται από φωτογραφίες λουλουδιών και κήπων που είχε παραγγείλει το 1991 μια ιδιωτική κλινική στη Βίντερτουρ της Ελβετίας με σκοπό να τοποθετηθούν στα δωμάτια των ασθενών.

Οι φωτογραφίες αυτές οδήγησαν με τη σειρά τους, στη δημιουργία του κύκλου ‘Παράδεισος’ (Paradise),με φωτογραφίες από τα πυκνά παρθένα δάση της Βραζιλίας, της Ιαπωνίας, της Κίνας, της Αυστραλίας και της Γερμανίας, αλλά και τοπία της Αμερικανικής Δύσης. Σε αυτόν τον κύκλο, με τίτλο ‘Νέες εικόνες του Παραδείσου’ (New Pictures of Paradise) από το 1998, ο Struth, αποφεύγοντας τη σφαίρα της εξωτικής φαντασίας, παρουσιάζει στον θεατή, με εξαιρετικά εκλεπτυσμένο τρόπο, λεπτομερείς εικόνες της φύσης, σε μεγάλες διαστάσεις – εικόνες που μπορούν να χαρακτηριστούν ως μέσα στοχασμού, καθώς στερούν από τον θεατή τη δυνατότητα να συλλάβει τη συνολική εικόνα και να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για εσωτερικό διάλογο και συνείδηση του εαυτού.

Το έργο του Thomas Struth έχει παρουσιαστεί ευρύτατα σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις του έχουν πραγματοποιηθεί στο SK Stiftung Kultur/Die Photographische Sammlung,Κολωνία (2008),στο MADRE – Museo d’ Arte Contemporanea Donna Regina, Νάπολη (2008),στο Μουσείο του Πράδο, Μαδρίτη (2005),στο Μουσείο Τέχνης της Λίμα, Περού (2005),στο Μουσείο Φωτογραφίας και στο Μουσείο Χάμπουργκερ Μπάνχοφ – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Βερολίνο, καθώς και στο CAPC - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μπορντώ (2004). Το 2002-2003, μια αναδρομική του έκθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες περιόδευσε από το Μουσείο Τέχνης του Ντάλας ως το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Λος Άντζελες, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Σικάγο.